16 نكته مهم در خريد و فروش سهام
سعیدپوراحمدی
اصول و نكات سرمايهگذاري در بازار سهام متعدد است، اما در مطلب وبگردي امروز به وبلاگ سرمايهگذار زديم تا اين موضوع را از نظر يكي از فعالان دنياي مجازي بررسي كنيم.
|
برای سرمایهگذاری در بازار سهام و بورس باید نکات زیادی را رعایت کنیم تا دچار ضرر و زیان نگرديم. موارد زیر از جمله آنها هستند كه توجه به اين نکات میتواند مفید بوده و ما را در رسیدن به اهدافمان یاری كند.
1- انتخاب صنعت برتر: در میان صنایع مختلف، صنعتی را انتخاب کنیم که چشمانداز روشنی دارد. یعنی اولا در آینده بیشتر به آنها نیاز است. دوما کمتر قابل تکثیرند. سوما قابل واردات نیستند و کشورهايی که از نظر صنعت جلوتر از ما هستند بیشتر و ارزانتر و بهتر تولید نمیکنند. در واقع اگر قرار باشد مساله عضویت در WTO مطرح شود ما در آن صنایع مزیت داریم. ( فرضا در مقابل صنعت ساختمان، خودرو، معدن، قند و شکر، سیمان، ریسندگی و بافندگی، کاغذ، چرم، فلزات اساسی، معدنی غیرفلزی، رایانه، دارويی، مواد غذایی، شیمیايی، نفتی، تجهیزات، شوینده و غیره بعضی نیاز به مصرف آنها کاهش مییابد، بعضیها قابل تکثیرند، بعضیها را دیگران بهتر و ارزانتر از ما تولید میکنند و در بعضی ما مزیت داریم).
2- از میان صنایع برتر سبد سهام انتخاب کنیم. سعی میکنیم در میان انواع صنعت،
4 تا 5 صنعت برتر را انتخاب کنیم و در هر کدام با خرید یک سهم 20 تا 25 درصد سرمایه مان را سرمایهگذاری كنیم تا ریسک سرمایهگذاری را پايین بیاوریم. (براي مثال در معدن یک سهم، در ساختمان یک سهم، در رایانه یک سهم، در پتروشیمی یک سهم و در دارويی یک سهم انتخاب میکنیم که اگر به هر دلیلی آن سهم دچار زیان شد یا نماد آن سهم در بورس بسته شد یا دچار صف فروش گشت و به نقدینگی نیازمند شدیم دچار مشکل نشدیم. اما چرا خريد چهار تا پنج سهم؟ برای اینکه اگر سرمایه را زیاد خرد و پراکنده کردیم، مدیریت کمتری اعمال میگردد و جمع کردن سرمایه مشکل میشود.
3- انتخاب شرکت برتر در میان یک صنعت: پس از گزینش چهار یا پنج ردیف صنعت برتر، در داخل صنعت به سراغ شرکتی میرویم که میانگین بازدهی آن از بقیه بیشتر است و موارد بعدي ذیل را در نظر میگیریم.
4- میزان نقد شوندگی سهم: سهمی را انتخاب میکنیم که میزان معاملات آن در روز زیاد است، زیاد میخرند و زیاد میفروشند، حجم معاملات شرکت، تعداد سهام معامله شده، دفعات معامله، تعداد خریدار، تعداد فروشنده، سوابق باز بودن نماد سهم و... اگر سهمی انتخاب كنيم که نقد شوندگی آن خوب نباشد موقع فروش سهم دچار مشکل میگردیم. بعضا هم ممکن است شش ماه نماد آن بسته باشد. نقد شوندگی سهم مثل رتبه کنکور است در بورس ما معمولا رتبه یک تا 50 خوب و 50 تا 100 قابل قبول است و بالاتر از 100 ضعیف. لازم به یاد آوری است که رتبه نقدشوندگی سهام ثابت نیست و در یک دوره سه تا شش ماهه ممکن است تغییر کند، بنابراین نیاز است مرتب اطلاعات مان را به روز نگه داریم.
5- میزان سهام شناور آزاد سهم: میزان سهامی است که دست سهامداران خرد یا اصطلاحا دست مردم است. سهمی را انتخاب میکنیم که میزان سهام شناور آزاد آن بالای ده پانزده درصد باشد البته سهامی هم که میزان شناور آزاد آن خيلي زياد باشد خوب نیست و بهتر است که سهم دو سه سهامدار عمده داشته باشد. سهم بدون سهامدار عمده مثل تحصيلكرده بدون حمايت در جامعه ما است. بدون حمایت میماند و در گرفتن قراردادها هم خیلی موفق نیست.
6- P/E سهم: یعنی نسبت سود پیشبینی شده سالانه به قیمت روز سهم. مثلا اگر قیمت سهمی امروز 100 تومان است و سود پیشبینی شده سالانه سهم 25 تومان است، 100 تقسیم بر 25 میشود 4، میگويیم P/E این سهم 4 است. P/E در هر صنعتی با صنعت دیگر متفاوت است. P/E سهام داخل یک صنعت را با هم مقایسه میکنیم اگر همه فاکتورهای چند سهم درون یک صنعت با هم برابر بود سهمی را انتخاب میکنیم که P/E پايینتری دارد. ( P/E به ما میگوید که جو بازار از یک سهم بهخصوص چه انتظاری دارد.) میزان بالای این نسبت میتواند نشان دهنده این واقعیت باشد که سهامداران به آینده سهم خوش بینند و باور دارند که پیشرفت قابل ملاحظه ای خواهد داشت ضمن اینکه ریسک سهم نیز زیاد است. P/E پايین نشان دهنده این است که این سهم رشد خود را کرده است یا سهامداران به آینده سهم خیلی اعتقاد ندارند، ضمن اینکه ریسک این سهم زیاد نیست.
7- میزان پرداخت سود نقدی سهم: هر شرکتی که پیشنهاد پرداخت سود نقدی بالاتری داشته باشد بهتر است. سعی کنید سهامی را انتخاب كنيد که پیشنهاد پرداخت سود نقدی بالاتر از 80درصد دارند. البته ممکن است سهمی برای ترغيب سهامداران پیشنهاد 100درصد تقسیم سود نقدی را مطرح كند، ولی در مجمع به وعدههای خود عمل نكنند باید به عملکرد گذشته سهم نیز در انجام وعدههای خود توجه كنيد.
8- سرمایه شرکت: با توجه به شکل و موقعیت خاص بورس در کشور ما و دامنه نوسان و حجم مبنا سهامهايی که سرمایه کمتری دارند برای انتخاب مناسبترند ضمن اینکه ریسک آنها بیشتر است.
9- برنامه طرح و توسعه شرکت: آیا شرکت طرحی برای توسعه دارد یا خیر؟ مسلما انتخاب شرکتی که برنامه توسعه و افزایش تولید و تنوع در فعاليت دارد به جای شرکتی که پروژه جدید و طرحی برای آینده ندارد بهتر است. مخصوصا سرمایهگذاری که تصمیم به استمرار و ادامه سرمایهگذاری دارد حتما باید به این نكته توجه کند.
10- ریسک سهم: ریسک به معنای دلهره و ترس سهامدار از زیان در سهم است. معمولا بعضی از شرکتها بهدلیل عملکرد مدیریتی خوب سوابق درخشانی برای خود بهوجود آوردهاند، این شرکتها در قیمت سهم، در EPS یا پیشبینی سود سهم، در طرحهای توسعه و افزایش سرمایه سهم و در تعدیل مثبت و یا منفی سهم صادقانه عمل كرده و عملکرد آنها به هدف دستکاری در قیمت سهم نیست و تمام تلاش خود را بکار میگیرند تا سهامداران دچار ضرر و زیان نگردند و اگر سوابق ده سال قبل آنها را مرور کنید رشد تدریجی بدون نوسانهای شدید مثبت و منفی را میبینید و برعكس، بعضی شرکتها که تعداد آنها در بورس ما کم هم نیست دستکاری در قیمت، اعلام EPSهای غیر واقعی، تعدیل مثبت یا منفیهای غیر واقعی به منظور متضرر ساختن سهامداران خرد و جمع کردن سهم و یا برعكس فروش سهم و فرار از سهم است. بنابر این در میان سهامهای یک صنعت سهمی را انتخاب میکنیم که ریسک آن کم باشد.
11- جوان بودن شرکت: صنایع و شرکتها نیز همانند انسان مراحلی را طی میکنند این مراحل شامل تولد، رشد، بلوغ و کهنسالی است در میان یک صنعت نیز پتروشیمی را مثال بزنیم: سهم A با سرمایه کم و تاسیسات آن تازه نصب و راه اندازی شده فاز یک آن شروع بکار کرده و سود آن نیز زیاد نیست (P/E =10). ، سهم B فاز دو و سه آن نیز تکمیل شده سرمایه آن چند برابر اولی است، ولی هنوز فاز چهار و پنج طرح و توسعه را دارد (P/E = 9). سهم C طرحهای آن تکمیل شده، ولی از عمر تاسیسات آن بیش از 15 سال نگذشته و نیروی انسانی آن نیز در وضعیت میانسالی هستند (P/E = 8). سهم D در مرحله کهنسالی است کارخانه کار میکند، جايی برای طرح و توسعه ندارد، سرمایه آن بسیار زیاد و تاسیسات آن نیز فرسوده شده است و نیروی انسانی آن نیز اکثریت در مرز بازنشستگی است (P/E = 7). طبیعی است که اولویت در انتخاب و خرید سهم بترتیب A، B و در نهایت C و D است.
12- میزان رشد سود پیشبینی شده سهم: شرکتهايی که EPS واقع بینانه اعلام میکنند و در طول سال بهدلیل عملکرد مطلوب مرتب سود پیشبینی شده خود را تعدیل مثبت میدهند و بالا میبرند برای سرمایهگذاری مناسبترند. این موضوع را باید از سوابق شرکتها متوجه شد.
13- گزارشهاي دورهای سهم: شرکتها موظف به ارائه گزارش بهموقع عملکرد خود در دورههای سه ماهه، شش ماهه، نه ماهه، و سالانه هستند. سهمی را انتخاب میکنیم که در گزارش خود پیشبینی سود خود را پر کرده باشد. براي مثال در گزارش دوره سه ماهه 25درصد، شش ماهه 50درصد، و در گزارش 9 ماهه 75درصد سود پیشبینی شده خود را پوشش داده باشد.
14- کف قیمتی: هر سهمی را که مورد توجه قرار دهید یک سقف قیمتی دارد (حداکثر قیمت سهم) و یک کف قیمتی (حداقل قیمت سهم) به یک سهم حتما زمانی وارد میشویم که در وضعیت کف قیمتی است و این کف و سقف متناسب با زمان و وضعیت سهم و گزارش آن متغیر است و با تجربه بهدست میآید.
15- اخبار سیاسی و اقتصادی: همواره به اخبار سیاسی اقتصادی داخلی و خارجی توجه داشته باشید. ممکن است گوش دادن به اخبار یا مطالعه روزنامههای اقتصادی وقت شما را بگیرد، اما کمک بزرگی به شما خواهد کرد تا بتوانید در برخی موارد روند بازار را پیشبینی کنید و همینطور صنایع خاصی را مورد توجه قرار دهید.
16- مشورت گرفتن از افراد آگاه، با تجربه و قابل اطمینان: چون بازار به آن اندازه ساده نیست که متاثر از یک یا چند عامل ساده باشد بلکه عوامل مختلف و متعدد و بعضا پیچیده و غیرقابل پیشبینی وجود دارند که علاوه بر آن که خودشان به تنهایی یک فاکتور تاثیرگذارند، تعامل آنها با یکدیگر نیز نتایج متفاوتی را باعث میشود، سعی كنيد فقط از افراد آگاه، با تجربه و قابل اطمینان مشورت بگیرید و از افراد کم تجربه، بیاطلاع، یا سودجو مشورت نكنيد چرا که آنان استراتژی و اهداف و منافع خود را دنبال مینمایند و شما را به آن سو میکشانند. مشورت دادن آنان نیز ولو به غلط و در جهت زیان شما تاثیرگذار خواهد بود. سعی کنید در نهایت خودتان تصمیم بگیرید و کسی را مقصر زیان خود قلمداد نكنيد.
منبع: وبلاگ سرمايهگذار
Sarmaygozar.blogfa.com
* درج مطالب «گشتي در وب» صرفا به منظور انعكاس نظرات سرمايهگذاران فعال در دنياي مجازي انجام ميشود و مفاد آن لزوما مورد تاييد روزنامه دنياياقتصاد نيست.
1- انتخاب صنعت برتر: در میان صنایع مختلف، صنعتی را انتخاب کنیم که چشمانداز روشنی دارد. یعنی اولا در آینده بیشتر به آنها نیاز است. دوما کمتر قابل تکثیرند. سوما قابل واردات نیستند و کشورهايی که از نظر صنعت جلوتر از ما هستند بیشتر و ارزانتر و بهتر تولید نمیکنند. در واقع اگر قرار باشد مساله عضویت در WTO مطرح شود ما در آن صنایع مزیت داریم. ( فرضا در مقابل صنعت ساختمان، خودرو، معدن، قند و شکر، سیمان، ریسندگی و بافندگی، کاغذ، چرم، فلزات اساسی، معدنی غیرفلزی، رایانه، دارويی، مواد غذایی، شیمیايی، نفتی، تجهیزات، شوینده و غیره بعضی نیاز به مصرف آنها کاهش مییابد، بعضیها قابل تکثیرند، بعضیها را دیگران بهتر و ارزانتر از ما تولید میکنند و در بعضی ما مزیت داریم).
2- از میان صنایع برتر سبد سهام انتخاب کنیم. سعی میکنیم در میان انواع صنعت،
4 تا 5 صنعت برتر را انتخاب کنیم و در هر کدام با خرید یک سهم 20 تا 25 درصد سرمایه مان را سرمایهگذاری كنیم تا ریسک سرمایهگذاری را پايین بیاوریم. (براي مثال در معدن یک سهم، در ساختمان یک سهم، در رایانه یک سهم، در پتروشیمی یک سهم و در دارويی یک سهم انتخاب میکنیم که اگر به هر دلیلی آن سهم دچار زیان شد یا نماد آن سهم در بورس بسته شد یا دچار صف فروش گشت و به نقدینگی نیازمند شدیم دچار مشکل نشدیم. اما چرا خريد چهار تا پنج سهم؟ برای اینکه اگر سرمایه را زیاد خرد و پراکنده کردیم، مدیریت کمتری اعمال میگردد و جمع کردن سرمایه مشکل میشود.
3- انتخاب شرکت برتر در میان یک صنعت: پس از گزینش چهار یا پنج ردیف صنعت برتر، در داخل صنعت به سراغ شرکتی میرویم که میانگین بازدهی آن از بقیه بیشتر است و موارد بعدي ذیل را در نظر میگیریم.
4- میزان نقد شوندگی سهم: سهمی را انتخاب میکنیم که میزان معاملات آن در روز زیاد است، زیاد میخرند و زیاد میفروشند، حجم معاملات شرکت، تعداد سهام معامله شده، دفعات معامله، تعداد خریدار، تعداد فروشنده، سوابق باز بودن نماد سهم و... اگر سهمی انتخاب كنيم که نقد شوندگی آن خوب نباشد موقع فروش سهم دچار مشکل میگردیم. بعضا هم ممکن است شش ماه نماد آن بسته باشد. نقد شوندگی سهم مثل رتبه کنکور است در بورس ما معمولا رتبه یک تا 50 خوب و 50 تا 100 قابل قبول است و بالاتر از 100 ضعیف. لازم به یاد آوری است که رتبه نقدشوندگی سهام ثابت نیست و در یک دوره سه تا شش ماهه ممکن است تغییر کند، بنابراین نیاز است مرتب اطلاعات مان را به روز نگه داریم.
5- میزان سهام شناور آزاد سهم: میزان سهامی است که دست سهامداران خرد یا اصطلاحا دست مردم است. سهمی را انتخاب میکنیم که میزان سهام شناور آزاد آن بالای ده پانزده درصد باشد البته سهامی هم که میزان شناور آزاد آن خيلي زياد باشد خوب نیست و بهتر است که سهم دو سه سهامدار عمده داشته باشد. سهم بدون سهامدار عمده مثل تحصيلكرده بدون حمايت در جامعه ما است. بدون حمایت میماند و در گرفتن قراردادها هم خیلی موفق نیست.
6- P/E سهم: یعنی نسبت سود پیشبینی شده سالانه به قیمت روز سهم. مثلا اگر قیمت سهمی امروز 100 تومان است و سود پیشبینی شده سالانه سهم 25 تومان است، 100 تقسیم بر 25 میشود 4، میگويیم P/E این سهم 4 است. P/E در هر صنعتی با صنعت دیگر متفاوت است. P/E سهام داخل یک صنعت را با هم مقایسه میکنیم اگر همه فاکتورهای چند سهم درون یک صنعت با هم برابر بود سهمی را انتخاب میکنیم که P/E پايینتری دارد. ( P/E به ما میگوید که جو بازار از یک سهم بهخصوص چه انتظاری دارد.) میزان بالای این نسبت میتواند نشان دهنده این واقعیت باشد که سهامداران به آینده سهم خوش بینند و باور دارند که پیشرفت قابل ملاحظه ای خواهد داشت ضمن اینکه ریسک سهم نیز زیاد است. P/E پايین نشان دهنده این است که این سهم رشد خود را کرده است یا سهامداران به آینده سهم خیلی اعتقاد ندارند، ضمن اینکه ریسک این سهم زیاد نیست.
7- میزان پرداخت سود نقدی سهم: هر شرکتی که پیشنهاد پرداخت سود نقدی بالاتری داشته باشد بهتر است. سعی کنید سهامی را انتخاب كنيد که پیشنهاد پرداخت سود نقدی بالاتر از 80درصد دارند. البته ممکن است سهمی برای ترغيب سهامداران پیشنهاد 100درصد تقسیم سود نقدی را مطرح كند، ولی در مجمع به وعدههای خود عمل نكنند باید به عملکرد گذشته سهم نیز در انجام وعدههای خود توجه كنيد.
8- سرمایه شرکت: با توجه به شکل و موقعیت خاص بورس در کشور ما و دامنه نوسان و حجم مبنا سهامهايی که سرمایه کمتری دارند برای انتخاب مناسبترند ضمن اینکه ریسک آنها بیشتر است.
9- برنامه طرح و توسعه شرکت: آیا شرکت طرحی برای توسعه دارد یا خیر؟ مسلما انتخاب شرکتی که برنامه توسعه و افزایش تولید و تنوع در فعاليت دارد به جای شرکتی که پروژه جدید و طرحی برای آینده ندارد بهتر است. مخصوصا سرمایهگذاری که تصمیم به استمرار و ادامه سرمایهگذاری دارد حتما باید به این نكته توجه کند.
10- ریسک سهم: ریسک به معنای دلهره و ترس سهامدار از زیان در سهم است. معمولا بعضی از شرکتها بهدلیل عملکرد مدیریتی خوب سوابق درخشانی برای خود بهوجود آوردهاند، این شرکتها در قیمت سهم، در EPS یا پیشبینی سود سهم، در طرحهای توسعه و افزایش سرمایه سهم و در تعدیل مثبت و یا منفی سهم صادقانه عمل كرده و عملکرد آنها به هدف دستکاری در قیمت سهم نیست و تمام تلاش خود را بکار میگیرند تا سهامداران دچار ضرر و زیان نگردند و اگر سوابق ده سال قبل آنها را مرور کنید رشد تدریجی بدون نوسانهای شدید مثبت و منفی را میبینید و برعكس، بعضی شرکتها که تعداد آنها در بورس ما کم هم نیست دستکاری در قیمت، اعلام EPSهای غیر واقعی، تعدیل مثبت یا منفیهای غیر واقعی به منظور متضرر ساختن سهامداران خرد و جمع کردن سهم و یا برعكس فروش سهم و فرار از سهم است. بنابر این در میان سهامهای یک صنعت سهمی را انتخاب میکنیم که ریسک آن کم باشد.
11- جوان بودن شرکت: صنایع و شرکتها نیز همانند انسان مراحلی را طی میکنند این مراحل شامل تولد، رشد، بلوغ و کهنسالی است در میان یک صنعت نیز پتروشیمی را مثال بزنیم: سهم A با سرمایه کم و تاسیسات آن تازه نصب و راه اندازی شده فاز یک آن شروع بکار کرده و سود آن نیز زیاد نیست (P/E =10). ، سهم B فاز دو و سه آن نیز تکمیل شده سرمایه آن چند برابر اولی است، ولی هنوز فاز چهار و پنج طرح و توسعه را دارد (P/E = 9). سهم C طرحهای آن تکمیل شده، ولی از عمر تاسیسات آن بیش از 15 سال نگذشته و نیروی انسانی آن نیز در وضعیت میانسالی هستند (P/E = 8). سهم D در مرحله کهنسالی است کارخانه کار میکند، جايی برای طرح و توسعه ندارد، سرمایه آن بسیار زیاد و تاسیسات آن نیز فرسوده شده است و نیروی انسانی آن نیز اکثریت در مرز بازنشستگی است (P/E = 7). طبیعی است که اولویت در انتخاب و خرید سهم بترتیب A، B و در نهایت C و D است.
12- میزان رشد سود پیشبینی شده سهم: شرکتهايی که EPS واقع بینانه اعلام میکنند و در طول سال بهدلیل عملکرد مطلوب مرتب سود پیشبینی شده خود را تعدیل مثبت میدهند و بالا میبرند برای سرمایهگذاری مناسبترند. این موضوع را باید از سوابق شرکتها متوجه شد.
13- گزارشهاي دورهای سهم: شرکتها موظف به ارائه گزارش بهموقع عملکرد خود در دورههای سه ماهه، شش ماهه، نه ماهه، و سالانه هستند. سهمی را انتخاب میکنیم که در گزارش خود پیشبینی سود خود را پر کرده باشد. براي مثال در گزارش دوره سه ماهه 25درصد، شش ماهه 50درصد، و در گزارش 9 ماهه 75درصد سود پیشبینی شده خود را پوشش داده باشد.
14- کف قیمتی: هر سهمی را که مورد توجه قرار دهید یک سقف قیمتی دارد (حداکثر قیمت سهم) و یک کف قیمتی (حداقل قیمت سهم) به یک سهم حتما زمانی وارد میشویم که در وضعیت کف قیمتی است و این کف و سقف متناسب با زمان و وضعیت سهم و گزارش آن متغیر است و با تجربه بهدست میآید.
15- اخبار سیاسی و اقتصادی: همواره به اخبار سیاسی اقتصادی داخلی و خارجی توجه داشته باشید. ممکن است گوش دادن به اخبار یا مطالعه روزنامههای اقتصادی وقت شما را بگیرد، اما کمک بزرگی به شما خواهد کرد تا بتوانید در برخی موارد روند بازار را پیشبینی کنید و همینطور صنایع خاصی را مورد توجه قرار دهید.
16- مشورت گرفتن از افراد آگاه، با تجربه و قابل اطمینان: چون بازار به آن اندازه ساده نیست که متاثر از یک یا چند عامل ساده باشد بلکه عوامل مختلف و متعدد و بعضا پیچیده و غیرقابل پیشبینی وجود دارند که علاوه بر آن که خودشان به تنهایی یک فاکتور تاثیرگذارند، تعامل آنها با یکدیگر نیز نتایج متفاوتی را باعث میشود، سعی كنيد فقط از افراد آگاه، با تجربه و قابل اطمینان مشورت بگیرید و از افراد کم تجربه، بیاطلاع، یا سودجو مشورت نكنيد چرا که آنان استراتژی و اهداف و منافع خود را دنبال مینمایند و شما را به آن سو میکشانند. مشورت دادن آنان نیز ولو به غلط و در جهت زیان شما تاثیرگذار خواهد بود. سعی کنید در نهایت خودتان تصمیم بگیرید و کسی را مقصر زیان خود قلمداد نكنيد.
منبع: وبلاگ سرمايهگذار
Sarmaygozar.blogfa.com
* درج مطالب «گشتي در وب» صرفا به منظور انعكاس نظرات سرمايهگذاران فعال در دنياي مجازي انجام ميشود و مفاد آن لزوما مورد تاييد روزنامه دنياياقتصاد نيست.
No comments:
Post a Comment